Ribozom dışı yolla sentezlenen biyoaktif peptidler

Abstract

Sekonder metabolitler, organizma herhangi bir stres durumuyla karşılaştığı za- man faaliyete geçen özelleşmiş metabolik yollar tarafından üretilirler. Bu ürün- lerin ara metabolizma ürünlerinden farkı, organizmanın büyümesi ve üremesi için mutlak gerekli olmamalarıdır. Buna rağmen organizma için önemli birtakım fonk- siyonlar üstlenirler. Atıkların uzaklaştırılması, detoksifikasyon, savunma ve hücre- ler arası haberleşme bu fonksiyonlar arasındadır [1]. Üretildikleri organizma için üstlendikleri bu çeşitli görevlerin dışında sekonder metabolitler antibiyotik, kemo- terapötik, pestisid, immünsüpresif, antilipolitik ajan gibi çok çeşitli farmasötik fonksiyonlara da sahiptir ve bu etkileri nedeniyle yaygın şekilde kullanılmaktadır [2]. Fonksiyonlarındaki çeşitliliğe benzer şekilde, bu bileşikler kimyasal yapıları ba- kımından da çok büyük çeşitlilik gösterirler. Bu makalede, ribozom dışı yolla sen- tezlenen oligopeptid yapısındaki sekonder metabolitler (nonribozomal peptidler) ele alınacak ve sentezlenme mekanizması incelenecektir.